Να συναντιόμαστε, όλο και πιο πολλοί, όλο και πιο θαρραλέοι.

Να συναντιόμαστε, όλο και πιο πολλοί, όλο και πιο θαρραλέοι.
Να μικρύνουμε τις αποστάσεις, να φτιάξουμε γειτονιές διαδικτυακές, να ακούσουμε τον θόρυβο του διπλανού, τον αναστεναγμό και το τραγούδι του,
το γέλιο του και την κραυγή του.

Παρασκευή 28 Οκτωβρίου 2011

Αισιοδοξία εναντίον γκρίνιας.


Μήπως με το παραμικρό πρόβλημα ή την πρώτη αντιξοότητα

αρχίζουμε τα παράπονα και τις γκρίνιες;

Μήπως κάθε μας αναποδιά τη φορτώνουμε στους άλλους ή στην κακή μας τύχη;

Θα σας μεταφέρω, κάπως ελεύθερα με δικές μου αλλαγές και κυρίως υπογραμμίσεις μια μικρή ιστορία που την διάβασα σε κάποιο βιβλίο για τη διοίκηση επιχειρήσεων. Την ιστορία αυτή διηγείται ένας αμερικανός μικρομεσαίος επιχειρηματίας, κάπως έτσι:

Μια ημέρα στο γραφείο μου είχα τις μαύρες μου. Σκεφτόμουν για κάποια πράγματα που δεν πήγαιναν τόσο καλά όσο τα είχα υπολογίσει. Ξέρετε, τα επιχειρηματικά συνηθισμένα προβλήματα για αποτελέσματα που δεν έρχονταν όσο γρήγορα τα περίμενα και παραπονιόμουν όλη μέρα.

Κάποια στιγμή μπήκε στο γραφείο μου ένα νέο παιδί μετανάστης από την Ονδούρα, ο Πέντρο. Εργάζεται σε μια εταιρεία που καθαρίζει σπίτια και γραφεία. Ο Πέντρο είναι από τους πιο θετικούς ανθρώπους που έχω συναντήσει και φυσικά είναι πάντοτε χαμογελαστός και πρόσχαρος - η προσωποποίηση της θετικής νοοτροπίας.

Τον ρώτησα για τον τυφώνα που πριν λίγες ημέρες είχε σαρώσει την πατρίδα του και για τις επιπτώσεις αυτής της θεομηνίας. Το χαμόγελό του έσβησε και μου μίλησε για απίστευτες καταστροφές, για χιλιάδες νεκρούς και ένα εκατομμύριο αστέγους.

Ο Πέντρο δεν γνώριζε ακόμη τίποτε για την τύχη της οικογένειάς του, που ζούσε στις περιοχές της καταστροφής. Δεν είχε τρόπο να επικοινωνήσει μαζί τους, αφού είχαν καταστραφεί όλες οι τηλεφωνικές γραμμές. Φαντάζεστε σε τι αγωνία ζούσε κάθε μέρα εδώ και μια εβδομάδα;

Μετά ο Πέντρο μου μίλησε για όλα όσα έκανε για να βοηθήσει έστω από μακριά τους συμπατριώτες του στη χώρα του. Συμμετείχε σε έρανο για συγκέντρωση χρημάτων, ρούχων και άλλων αναγκαίων.

Πήγε επίσης και πρόσφερε εθελοντική εργασία στα γραφεία οργανώσεων αλληλεγγύης, οι οποίες με αποστολές γιατρών και νοσηλευτών εθελοντών τους, πρόσφεραν επί τόπου βοήθεια στους πληγέντες.

Ο νεαρός Πέντρο αντί να θρηνεί και να παραπονιέται, έκανε ό,τι μπορούσε για να μειώσει τον πόνο των συμπατριωτών του. Δεν μπορούσε να προσφέρει τίποτε απ’ ευθείας στην οικογένειά του, μπορούσε όμως να «στείλει» την πολύτιμη βοήθειά του έστω κι έμμεσα.

Ο Πέντρο είχε συνηθίσει να απαντά διαφορετικά στις κακοτυχίες.

Από το να σταυρώσει τα χέρια του και να γκρινιάζει για την τύχη ή για την μέριμνα του Θεού, έχει συνηθίσει να σηκώνει τα μανίκια και να μπαίνει στην άμεση δράση, κάνοντας εκείνο που θα του ζητηθεί ή εκείνο που κάθε φορά νομίζει ότι μπορεί να κάνει.


Αφού μιλήσαμε αρκετά με τον Πέντρο, άρχισα να συνειδητοποιώ πόσο τυχερός έπρεπε να αισθάνομαι έστω για εκείνη τη στιγμή ή για όλη μου τη ζωή μέχρι εκείνη την στιγμή, συγκριτικά με τους ανθρώπους που ζούσαν αυτή την βιβλική καταστροφή στην Ονδούρα.

Την υπόλοιπη ημέρα την πέρασα πιο χαλαρός με ανανεωμένη την ενέργειά μου, με κλονισμένη την αρνητική νοοτροπία μου και χωρίς να γκρινιάζω για τα δικά μου συνηθισμένα επιχειρηματικά προβλήματα. Συνέχισα βέβαια να ασχολούμαι με αυτά τα προβλήματα αλλά πραγματικά πιο ελεύθερος από αρνητικούς συναισθηματισμούς, έψαχνα να βρω τι φταίει, τι μπορούσα να διορθώσω, τι θα έπρεπε να διαθέσω για να γίνουν οι απαραίτητες διορθώσεις.


Μετά από αρκετές ημέρες ξανασυνάντησα τον Πέντρο, που διατηρούσε ακόμη το φυσικό του χαμόγελο και μιλούσε κι ενεργούσε ακόμη με την ίδια θαυμάσια θετική νοοτροπία του. Τα πράγματα στην πατρίδα του δεν είχαν ακόμη σταθεροποιηθεί. Είχε αποκτήσει επαφή με την οικογένειά του, οι οποίοι ευτυχώς είχαν επιβιώσει αλλά είχαν χάσει τα πάντα στην πλημμύρα και ζούσαν σε καταφύγιο.

Μπορείτε να φανταστείτε πως είναι να χάνεις όλα όσα έχεις και να πρέπει να τα δημιουργήσεις ξανά από την αρχή και μάλιστα μέσα σε τόσο αντίξοες συνθήκες; Να πρέπει να ζήσεις τη ζωή σου από την άχαρη αρχή, να πρέπει να κάνεις ξανά υπομονή και σιγά σιγά να ξαναχτίσεις;


Ο Πέντρο είχε πραγματικά κάθε λόγο να γκρινιάζει για την κακοτυχία της οικογένειάς του και της πατρίδας του.

Όμως οι κουβέντες του όλες τριγύριζαν γύρω από δράσεις και σχέδια. Ο λόγος του έδειχνε στο μέλλον και δεν αναμασούσε το παρελθόν.

Ο Πέντρο δεν ξόδευε χρόνο και ενέργεια σε παρατεταμένα κλαψουρίσματα. Δεν τα χρησιμοποιούσε σαν δεκανίκια, όπως κάνουμε οι περισσότεροι άνθρωποι.

Σαν επιχειρηματίας ανέκαθεν μ’ ενδιέφερε, πολύ έντονα, κάθε τι που διαφοροποιεί θετικά τους ανθρώπους, κάθε τι που τους κάνει εν τέλει πιο παραγωγικούς. Αφιέρωσα λοιπόν πιο πολύ χρόνο σε συζήτηση μαζί του αυτήν τη δεύτερη φορά που τον συνάντησα.

Διαπίστωσα ότι για τον Πέντρο κάθε στιγμή που ζούσε, το ζητούμενό του ήταν το

«τι πρέπει να κάνω τώρα, απ’ όλα εκείνα που μπορώ να κάνω, για να προχωρήσω ένα ακόμη βήμα πιο μπροστά;»

Διαπίστωσα ότι ο Πέντρο δεν είναι ένα ψυχρό άτομο αλλά απεναντίας ένας νεαρός με εσωτερικό κόσμο πλούσιο τόσο σε συναισθηματικές αντιδράσεις όσο και σε ανθρώπινα βαθιά βιωμένα συναισθήματα.

Ο Πέντρο δεν είναι ένας τυπικός ορθολογιστής ή ένας κυνικός ωφελιμιστής ή ένα σχεδόν εγωκεντρικό άτομο.

Βεβαίως, είχε θρηνήσει για την συμφορά, είχε ελευθερώσει όλη την αρνητική ενέργεια του πόνου και της οδύνης για όσα αγαπημένα πρόσωπα ή πράγματα υπέστησαν την συμφορά, αλλά είχε οριοθετήσει τον θρήνο του.

Αυτός ο πολύ νεαρός άντρας κατά έναν εντελώς αυθόρμητο τρόπο διατηρούσε μια απίστευτα σταθερή ισορροπία μεταξύ των φυσικών συναισθημάτων του πόνου, της οδύνης και της θλίψης για την απώλεια ή την συμφορά στην μια μεριά της πλάστιγγας και των ισχυρών θετικών συναισθημάτων αισιοδοξίας και αγάπης για τη συνέχιση της ζωής και την πρόοδο στην άλλη μεριά.

Κανείς δεν τον είχε διδάξει, σε κανένα σχολείο δεν του είχαν μεταδώσει αυτήν την θαυμάσια τέχνη για την διατήρηση της σοφής ισορροπίας που μέσα σε τόσο αντίξοες συνθήκες κρατούσε.

Για τον Πέντρο αποτελούσε πραγματικά μια τρομερή σπατάλη χρόνου και ενέργειας το να σκέφτεται και να ανακυκλώνει τα παράπονά του ή την γκρίνια του για τις εξελίξεις της ζωής του. Αυτό δεν είναι μια δική μου διαπίστωση που αφορούσε τον Πέντρο, ήταν η δική του, η συνειδητή του γνώμη και άποψη για το πώς φερόμαστε στα δύσκολα.

Ήταν η θετική και αισιόδοξη στάση ζωής του, ήταν ο δικός του τρόπος να επιβιώσει και να προχωρήσει πιο ψηλά, ήταν αυτό που τον χαρακτήριζε και τον περιέγραφε ολοκληρωτικά σαν μετανάστη προερχόμενο από μια πολύ φτωχή χώρα που εργαζόταν για μια μικρή θέση στον «αμερικάνικο» ήλιο κι ίσως μια μέρα – γιατί όχι; - και στο «αμερικάνικο όνειρο» για μια άνετη ζωή.

Διαπίστωσα ακόμη ότι ο Πέντρο συμπλήρωνε τη θετική νοοτροπία του με δυο ακόμη χαρακτηριστικά του πλεονεκτήματα. Την υπευθυνότητα και την αίσθηση της προοπτικής.

Ο Πέντρο αισθανόταν αποκλειστικά υπεύθυνος για την πορεία του και δεν φόρτωνε ποτέ σε άλλους τα βάσανά του.

Είχε σαφή επίγνωση της ταξικής θέσης του στην κοινωνία αλλά δεν την χρησιμοποιούσε για άλλοθι και μοιρολατρική κλαψούρα.

Είχε όση αισιοδοξία τον προμήθευε η πίστη του στις ικανότητές του και η προσήλωσή του στους στόχους του και στα όνειρά του.

Ο Πέντρο είχε το δικό του σχέδιο για τη ζωή του, είχε χαράξει μια προσωπική πορεία και θεωρούσε προδοσία απέναντι στον εαυτό του να κάνει ακόμη και μισό βήμα πίσω εξαιτίας μιας οποιασδήποτε προσωρινής αντιξοότητας. Ιεραρχούσε τις δυσκολίες και τα βάσανά του τοποθετώντας τα ανάλογα με το μέγεθος ή την σοβαρότητά τους εκεί όπου άξιζαν. Δεν μπέρδευε τα μεγάλα με τα μικρά ή για να το πω ακόμη πιο απλά, δεν μεγαλοποιούσε τα προβλήματά του.

Ο Πέντρο λοιπόν έβλεπε την ζωή του μέσα από την δική του προοπτική.

Είχε αποφασίσει να μείνει σταθερά στη ρότα του, στον προσανατολισμό του και αυτή η απόφαση είχε περάσει τόσο βαθιά μέσα του, τον είχε αλλάξει τόσο πολύ από τότε, που σχεδόν έφηβος ξενιτεύτηκε, ώστε το αποτέλεσμα ήταν αυτή η αλλαγμένη θετική νοοτροπία και στάση ζωής να ακτινοβολεί στο χαμογελαστό και πρόσχαρο πρόσωπό του.

Τον είχε αλλάξει τόσο, που και σ’ αυτήν την μεγάλη συμφορά, σχεδόν αυτόματα, σχεδόν αντανακλαστικά αντέδρασε με τον ίδιο τρόπο. Κινητοποίησε όλη αυτή τη ψυχραιμία και τη θετική ενεργητικότητα για να αντιπαλέψει τη συμφορά όπως και όσο μπορούσε. Τακτοποίησε τα συναισθήματά του, τον θρήνο του και τις σκέψεις του με θαυμαστό τρόπο, που λίγοι από τους χορτασμένους αυτού του πλανήτη θα μπορούσαν να το κάνουν.

Κάπως έτσι είναι η περιγραφή του Αμερικανού επιχειρηματία για την περίπτωση του νεαρού Πέντρο.

Αγαπητέ μου αναγνώστη, τι δείχνει αυτή η περίπτωση του νεαρού Πέντρο σε όλους εμάς τους βολεμένους «Δυτικούς» γκρινιάρηδες; Τι μπορούμε να πάρουμε από το παράδειγμά του;

  • Την άρνησή του να καταφεύγει στην σπάταλη γκρίνια και στα ανώφελα παράπονα;
  • Την πίστη στα όνειρά του που δεν τα εγκαταλείπει;
  • Την αισιοδοξία του για το μετά την καταιγίδα;
  • Την τέχνη του να ισορροπεί ανάμεσα στα θλιβερά συναισθήματα και τις θετικές σκέψεις του που τον ωθούν σε ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΑΝΑΔΙΠΛΩΣΗ και έξοδο από την μίζερη αδράνεια;
  • Την ικανότητά του να μην μεγαλοποιεί κάθε πρόβλημα; Παρά μόνον αυτά που είναι πραγματικά ζητήματα ζωής ή θανάτου;
  • Το χαμόγελό του και τη θετική του στάση ακόμη και απέναντι στις ακραίες συμφορές;

Όλα αυτά και πολλά ακόμη μπορούμε να πάρουμε από τέτοιους αγωνιστές της ζωής. Ο άνθρωπος, ο κάθε άνθρωπος, έχει απ’ τον Θεό προικιστεί με απίστευτες δυνάμεις. Ο εγκέφαλός μας είναι ένα τρομερό εργαλείο επιβίωσης αλλά και ανάπτυξης. Αρκεί να τον ποτίζουμε με πίστη, αισιοδοξία και Αγάπη. Αρκεί να τον θρέφουμε με ΟΜΟΡΦΑ ΔΥΝΑΤΑ ΟΝΕΙΡΑ.

Αρκεί να μην είμαστε αχάριστοι για όσα δεδομένα καλά μας κληροδοτήθηκαν από γονείς και προγόνους και να πληρώνουμε με ευχαρίστηση και το δικό μας αντίτιμο για να παραδώσουμε στα παιδιά μας κάτι παραπάνω από αυτό που κληρονομήσαμε.

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2007

ΝΙΚΟΣ Γ. ΝΗΜΑΣ

Τρίτη 11 Οκτωβρίου 2011

Να έχουμε ή να είμαστε ;



Δεκέμβριος 2006, όταν ακόμα τότε κοιμόμασταν βυθισμένοι στον καταναλωτισμό – το δημοσίευσα λίγο πριν τα Χριστούγεννα – προειδοποιώντας για τον λάθος δρόμο που είχαμε πάρει σαν άτομα και σαν κοινωνία.

--------------------------------------------------------

«Ξέρω πως τίποτε δεν είναι δικό μου

εκτός από τη σκέψη που ανεμπόδιστα

κυλάει από την ψυχή μου.

Κι ακόμα, κάθε όμορφη στιγμή

που η καλή μοίρα

μ’ αφήνει ολόψυχα να χαρώ.»

Στο μικρό αυτό ποίημα ο Goethe (Γκαίτε), ο μεγάλος αυτός εραστής της ζωής και ο πολέμιος της μηχανοποίησης και της καταστροφής του ανθρώπου, εκφράζει με τόση απλότητα την διαφορά ανάμεσα στο να έχουμε (να κατέχουμε πράγματα) και στο να είμαστε (να χαιρόμαστε που υπάρχουμε σαν ανθρώπινα όντα).

Σήμερα, περισσότερο από κάθε άλλη εποχή, είναι δυσκολότερη η διάκριση ανάμεσα στις δυο αυτές βασικές έννοιες που καθορίζουν τη στάση μας απέναντι στη ζωή και τη θέση μας μέσα στην κοινωνία.

Σ’ έναν πολιτισμό όπου ο ύψιστος σκοπός θεωρείται πλέον η απόκτηση όλο και περισσοτέρων υλικών αγαθών, όπου ο καθένας μας καθορίζεται από τα περιουσιακά του στοιχεία ή από την αγοραστική του δύναμη, πώς άραγε μπορεί να ξεχωρίσει κανείς τη διαφορά ανάμεσα στο «έχω» και στο «είμαι»;

Μοιάζουν σε πολλούς πολύ ξεθωριασμένα αλλά ωστόσο πάντοτε επίκαιρα για όλους μας τα λόγια του Χριστού:

«Διότι ποιο θα είναι το όφελος για έναν άνθρωπο που θα κερδίσει όλον τον κόσμο με αντάλλαγμα (αντίτιμο) να χάσει τον εαυτό του;»

Ο Marx στο βάθος του ριζοσπαστικού ανθρωπισμού του δίδαξε ότι:

«η συσσώρευση πλούτου είναι τόσο μεγάλο κακό όσο είναι και η φτώχια και ότι ο στόχος μας θα πρέπει να είναι το να είμαστε Άνθρωποι Ελεύθεροι κι όχι το να έχουμε πολλά, όντας Αλλοτριωμένοι (αποξενωμένοι) από την ανθρώπινη φύση μας και το βάθος του ανθρώπινου μεγαλείου».

Ο κυρίαρχος τρόπος ζωής χαρακτηρίζεται από την γεμάτη απληστία αγωνιώδη προσπάθεια να έχουμε όλο και περισσότερα - χρήμα, αγαθά, ανέσεις, απολαύσεις - και μέσα από την επίδειξη του όγκου των υλικών μας κατακτήσεων να κερδίζουμε τη δόξα, τη δύναμη, την κοινωνική αναγνώριση.

Η κοινωνία δυστυχώς θα μας αναγνωρίσει γι αυτά που έχουμε να επιδείξουμε κι όχι γι αυτό που κατά βάθος είμαστε. Για τα επώνυμα ρούχα που φοράμε, για το μοντέλο αυτοκινήτου που οδηγούμε, για τα εξοχικά που διαθέτουμε, δηλαδή για την περιουσία μας κι όχι για την ουσία μας.

Όχι δηλαδή για τα συναισθήματά μας, όχι για τη σκέψη μας, όχι για τα μηνύματα που εκπέμπουμε με τις πράξεις και τα λόγια μας, όχι για την τρυφερότητα στις ανθρώπινες σχέσεις μας, όχι για τις αρετές μας, όχι για τις αρχές μας, όχι για το τι είμαστε αλλά για το τι έχουμε.

Η αγοραστική μας δύναμη κι η καταναλωτική μας συμπεριφορά είναι φυσικό επόμενο να ενδιαφέρει τον επιχειρηματικό κόσμο (αυτό που γενικά αποκαλούμε αγορά). Όμως δεν είναι καθόλου όμορφο έτσι ακριβώς να μας βλέπουν κι οι υπόλοιποι συνάνθρωποί μας κι είναι επίσης αφύσικο να το επιδιώκουμε εμείς οι ίδιοι.

Δυστυχώς σήμερα είναι αλήθεια αυτό που λέγεται πως «αντί να με κοιτάνε στα μάτια, κοιτάνε την τσέπη μου».

Οι διαφημιστές σκαρώνουν συνεχώς τα πιο απίθανα σενάρια μέσα σε εικόνες και βίντεο έτσι που όλοι οι καταναλωτές να αναγνωρίζουν τελικά τον εαυτό τους μέσα από την ίδια για όλους φόρμα:

«είμαι αυτό που έχω, είμαι αυτό που καταναλώνω, είμαι αυτό που χρησιμοποιώ, είμαι αυτό που φοράω»

ή αν το εκφράσουμε πιο συνοπτικά:

«ΕΙΜΑΙ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΦΑΙΝΟΜΑΙ ΠΩΣ ΕΧΩ & ΕΙΜΑΙ . . . ΔΙΟΤΙ ΕΧΩ»

Αυτή τελικά η ταύτιση του «τι έχω» με το «ποιος είμαι» μας οδηγεί σ’ έναν «γύρο του θανάτου», σ’ έναν φαύλο κύκλο, στην περιπέτεια του ανικανοποίητου ανθρώπου.

Διότι όσο περισσότερα προϊόντα αποκτώ και καταναλώνω, τόσο πιο γρήγορα εξαντλείται η ικανοποίηση που μου πρόσφεραν και τόσο περισσότερο ακόρεστος αισθάνομαι και τόσο περισσότερο συνεχίζω να πασχίζω για να αποκτήσω κι άλλα, κι άλλα, κι άλλα … αναζητώντας συνεχώς τη χαμένη ευχαρίστηση που δεν διαρκεί για πολύ.

Στο βάθος μέσα μας απομένει πάντοτε μια αίσθηση ότι δεν απολαμβάνουμε αρκετά την ζωή, παρ’ όλες τις ανέσεις. Κάθε ημέρα είναι σαν να ξαναγεννιόμαστε φτωχοί από την αρχή, σαν να μην απολαύσαμε χθες βράδυ το πλούσιο γεύμα με τους φίλους μας, σαν να μην έγινε ποτέ το υπέροχο ταξίδι διακοπών από το οποίο μόλις επιστρέψαμε. Τελικά και το σπίτι που αποκτήσαμε με πολλούς κόπους, γρήγορα θα μας φανεί στενό κι ας το είχαμε σχεδιάσει στα μέτρα μας.

Το μικρό φτηνό αυτοκίνητο που είχαμε κάποτε στα νιάτα μας και μας πήγαινε παντού σε απίστευτες νεανικές περιπέτειες, φαντάζει τώρα πια σχεδόν τριτοκοσμικό, μπροστά στο τεράστιας ιπποδύναμης «Jeep Cherokee» που αναρριχάται σε βουνά και λαγκάδια όπου άλλα δεν μπορούν.

Η ζωή μας είναι πλέον απίστευτα πιο άνετη από αυτήν που έκαναν οι γονείς μας, τα άλματα βιοτικού επιπέδου είναι τεράστια και παρ’ όλα αυτά έχουμε την αίσθηση ότι η ζωή τρέχει πιο γρήγορα από εμάς κι εμείς πρέπει συνεχώς να γκαζώνουμε για να τη φθάσουμε.

Δεν χαλαρώνουμε σχεδόν ποτέ γιατί η αίσθηση του ανικανοποίητου ανθρώπου δεν μας αφήνει να ησυχάσουμε, δεν μας αφήνει να συναντηθούμε ειρηνικά με τον Εαυτό μας, τον Σύντροφό μας, τον άλλον Άνθρωπο δίπλα μας. Είμαστε συνέχεια σε μια εμπόλεμη κατάσταση με όλους και με όλα και πάνω απ’ όλα με τον ίδιο μας τον εαυτό.

Άκουσα πρόσφατα σε μια φιλική συνάντηση κάποιον να λέει:

«Το χθες είναι παρελθόν, το αύριο είναι μυστήριο, το σήμερα είναι ένα δώρο».

Απλή εντυπωσιακή κουβέντα και τη μετέφερα σε μιαν άλλη συζήτηση όπου όλοι οι συμμετέχοντες παραπονούνταν για τους γρήγορους εξοντωτικούς ρυθμούς της ζωής μας. Μου έκαναν εντύπωση τα διαφορετικά σχόλια που ακολούθησαν, πάνω σ’ αυτήν την κουβέντα.

Όλοι την ερμήνευαν λέγοντας περίπου το ίδιο, πως πραγματικά μπορούμε να απολαύσουμε καλύτερα την ζωή αν την κάθε μέρα (το σήμερα) τη ζούμε σαν να ήταν η τελευταία. Προχωρώντας όμως η συζήτηση αντιλήφθηκα από πόσο διαφορετική σκοπιά το έβλεπε ο καθένας.

Ο ένας έλεγε πως αυτό πρακτικά σημαίνει ότι πρέπει να φροντίζουμε το κοινώς λεγόμενο «ό, τι φάμε ό, τι πιούμε κι ό, τι αρπάξει ο κώλος μας - σήμερα ζούμε αύριο πεθαίνουμε», ενώ κάποιος άλλος είπε ότι αυτό πρακτικά σημαίνει ότι πρέπει να αναθεωρήσουμε όσο πιο γρήγορα τους στόχους μας στην ζωή, διότι έχουμε εγκλωβιστεί στο κυνηγητό της πλουσιότερης ζωής, που υποτίθεται θα έλθει κάποια μέρα στο γεμάτο μυστήριο «αύριο» ή έστω στο «μεθαύριο».

Ο πρώτος συνομιλητής ήταν σίγουρα εγκλωβισμένος μέσα στον «Γύρο του Θανάτου». Γευόταν ήδη με απελπισία την οσμή της σήψης και τον τρόμο του θανάτου. Ήταν εγκλωβισμένος σ’ αυτά που είχε ήδη αλλά δεν τα απολάμβανε πραγματικά. Δεν είχε διέξοδο άλλη από το να επιδιώκει περισσότερα, περισσότερες στιγμιαίες απολαύσεις, «στιγμές - σταγόνες ευτυχίας». Ήταν ήδη νεκρός, στερημένος από την βαθιά και διαρκή απόλαυση της ουσίας της ύπαρξής του σαν άνθρωπος.

Αυτούς τους ανθρώπους τους αναγνωρίζουμε εύκολα, αρκεί και μόνον να τους ακούσουμε να λένε πως «ευτυχία είναι μόνον λίγες στιγμές ευτυχίας». Δεν ελπίζουν, δεν πιστεύουν και δεν επιδιώκουν να τους συμβεί κάτι ποιοτικά και ουσιαστικά διαφορετικό, έχουν πεθαμένα όνειρα, θαμμένα ήδη από καιρό μέσα στα πολλά «έχω» τους.

Το χθες που πέρασε δεν ζει πια μέσα τους διότι δεν τους ικανοποίησε αρκετά, ενώ το μυστηριώδες αύριο δεν μπορούν να το δουν διαφορετικό από το χθες. Το χθες και το αύριο καθρεφτίζονται σαν είδωλα στο σήμερα.

Αυτοί οι άνθρωποι έχουν αποκοπεί από τον βιωματικό χρόνο τους, έχουν αποκοπεί από τον εαυτό τους και από το δώρο της ύπαρξης του προσώπου τους. Η ύπαρξή τους είναι η ύπαρξη ενός αποκομμένου ατόμου και όχι μιας ιδιαίτερης προσωπικότητας κι εντέλει αυτή είναι η πεμπτουσία του θανάτου.

Στα λόγια του δεύτερου συνομιλητή μας όμως διέκρινα την ελπίδα. Μέσα από την αναγνώριση του λαθεμένου τρόπου ζωής η οποία αναλίσκεται στο κυνηγητό μιας χίμαιρας που λέγεται αύριο με περισσότερες ανέσεις και περισσότερα αγαθά, ανάβλυζε η μετάνοια για τον χαμένο του χρόνο (το από-βιωμένο του παρελθόν).

Η μετάνοια όμως φέρνει την ελπίδα κι η ελπίδα φέρνει την πίστη κι η πίστη την απόφαση κι η απόφαση τον αγώνα κι ο αγώνας ενισχύει την πίστη και την απόφαση και τα δύο μαζί την ικανότητα να αγαπάμε πραγματικά τον εαυτό μας, τους άλλους και την ζωή-αγώνα που μας δόθηκε, ώσπου στο βάθος του ανακαινισμένου πια προσωπικού μας χρόνου δύει τελειωτικά ο θάνατος και γλυκοχαράζει για πάντα η προσωπική Ανάσταση.

Σε λίγε ημέρες όλοι ( . . . σχεδόν όλοι) θα γιορτάζουμε την έλευση του νέου χρόνου και για λίγα μόνον δευτερόλεπτα, όσο δηλαδή κρατούν οι πρωτοχρονιάτικες ευχές, θα γευτούμε από λίγη ελπίδα ο καθένας για το αύριο. Θα υψώσουμε τα ποτήρια, θα ανταλλάξουμε ακριβά δώρα, θα ευχηθούμε «με υγεία και ευτυχία ο νέος χρόνος» αλλά πολλοί λίγοι θα αφιερώσουμε έστω και μερικά λεπτά για να αναθεωρήσουμε το τι σημαίνει τελικά ευτυχία.

Λίγοι θα αναβιώσουμε στην μνήμη μας την χρονιά που πέρασε, για λίγα πράγματα ή λάθη μας θα μετανιώσουμε ( . . . όσο γίνεται λιγότερα) και πάρα πολλοί (ίσως και οι περισσότεροι) θα αναλογιστούμε τι πιο πολύ μπορούμε να κάνουμε για να έχουμε περισσότερα τον νέο χρόνο.

Λιγότεροι ακόμη, ίσως τολμήσουμε να πάρουμε κάποιες ριζικές αποφάσεις για το ποιος θέλω να είμαι και όχι για το πώς με θέλουν οι άλλοι να φαίνομαι.

Εύχομαι σε όλους μας να είμαστε λίγο πιο τυχεροί αυτή τη φορά και πριν μπει ο νέος χρόνος, μόλις μια εβδομάδα νωρίτερα, να ρίξουμε μια στοχαστική ματιά στο γυμνό χωρίς κλίνη βρέφος της αθωότητας και της απόλυτης ταπείνωσης, που υπόσχεται μόνον την αγάπη για την ουσία της ζωής και τον δρόμο της θυσίας, που απαιτείται για να κατατροπωθεί οριστικά ο θάνατος.

Καλά Χριστούγεννα σε όλους και όλες.

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006

ΝΙΚΟΣ Γ. ΝΗΜΑΣ

Σάββατο 8 Οκτωβρίου 2011

στοχαστικές περιπλανήσεις

Κάνε ό,τι κάνεις ξεκινώντας με ενθουσιασμό.

Ενθουσιασμός = παράγωγο της πίστης σε ένα στόχο,

Πίστη = ακλόνητη γνώση για κάτι που δεν είναι εδώ μπροστά μου χειροπιαστό,

Στόχος = ένα ορόσημο μιας πορείας που υπηρετεί έναν σκοπό,


Σκοπός = ένα από τα στοιχεία που συνθέτουν τη συνείδηση της προσωπικά επιλεγμένης Αποστολής,


Αποστολή = ένα από τα στοιχεία βάσης για την τοποθέτησή μας απέναντι στα ερωτήματα της ύπαρξής μας.

Υπαρξιακά ερωτήματα = η αγωνία της συνείδησης

Συνείδηση = η εικόνα του εαυτού μας για τον εαυτό του σε σχέση με τον κόσμο

Εαυτός = εγώ και αυτός – η διπλή μας υπόσταση : άτομο και κοινωνικό μέλος

Τετάρτη 5 Οκτωβρίου 2011

Από την εξάρτηση στην ανεξαρτησία κι από κει στην ωριμότητα της αλληλεξάρτησης


Τα άλυτα προβλήματα

Ζητάμε γρήγορες λύσεις ή συμβουλές για ανακούφιση ?

Τότε ζητάμε κοινωνικές ασπιρίνες και επιδέσμους.

Όσο όμως εστιάζουμε στα οξέα προβλήματα ή στρεφόμαστε στη γρήγορη επιδιόρθωση ή ζητάμε μόνον την ανακούφιση, τόσο επιδεινώνουμε το χρόνιο υποκείμενο πρόβλημα.

Πρόβλημα είναι: Ο τρόπος που βλέπουμε κάποιο πρόβλημα.

Οι εξαιρετικά αποτελεσματικοί άνθρωποι αναζητούν να κατανοήσουν και να προσδιορίσουν επακριβώς το χρόνιο υποκείμενο πρόβλημα, δεν ενδιαφέρονται για τεχνικές εμψύχωσης και παρακίνησης που αφορούν τα συμπτώματα, αναζητούν τις αιτίες πρώτα στον βαθύτερο εαυτό τους, στα πρότυπά τους, στα κίνητρά τους, στον χαρακτήρα τους και στις αξίες τους.

Οι εξαιρετικά αποτελεσματικοί άνθρωποι

Σαν σύζυγοι ακτινοβολούν θετική ενέργεια, δεν ενισχύουν την αρνητική ενέργεια, τα παράπονα, τις γκρίνιες και τον θυμό

Σαν γονείς είναι πιο συνεπείς και συμπονετικοί, δείχνουν περισσότερη κατανόηση και αγάπη

Σαν εργαζόμενοι είναι πιο υπεύθυνοι, χρήσιμοι και επωφελείς για τους συνεργάτες τους και το σύνολο.

Είναι άξιοι εμπιστοσύνης και γι αυτό

κερδίζουν την εμπιστοσύνη των άλλων.

Οι αναποτελεσματικοί άνθρωποι

Εστιάζουν και αναζητούν τα αίτια αποκλειστικά στις αδυναμίες των άλλων, στις περιστάσεις, στους εξωτερικούς παράγοντες.

Πιστεύουν ότι το πρόβλημα θα λυθεί όταν και μόνον όταν ο σύζυγός τους θα αλλάξει, το παιδί τους θα συμμορφωθεί στις συμβουλές τους, οι υφιστάμενοί τους αναγκαστούν να τηρήσουν τις εντολές τους.

Η συνήθεια παράγει χαρακτήρα

Σπείρε μια σκέψη και θα θερίσεις μια πράξη

Σπείρε μια πράξη και θα θερίσεις μια συνήθεια

Σπείρε μια συνήθεια και θα θερίσεις ένα χαρακτήρα

Σπείρε έναν χαρακτήρα και θα θερίσεις ένα πεπρωμένο.

Η κακή συνήθεια δεν είναι ένα νήμα που μπορούμε να το κόψουμε με μια απλή απόφαση και μια στιγμιαία πράξη.

Η κακή συνήθεια είναι ένα σκοινί που κάθε μέρα του προσθέτουμε ένα νήμα και γίνεται πιο γερό.

Η συνήθεια θέλει χρόνο

Οι συνήθειες θέλουν χρόνο για να εγκατασταθούν αλλά και χρόνο για να αλλάξουν.

Οι κακές συνήθειες για να ξεριζωθούν θέλουν πρώτα μια δέσμευση σε μια απόφαση:

Να κόβω κάθε μέρα ένα νήμα από το σκοινί. Να έχω υπομονή και να διαθέσω χρόνο.

Οι κακές συνήθειες που αντιμάχονται την αποτελεσματικότητά μας, όπως η αναβλητικότητα, η ανυπομονησία, η επικριτικότητα, ο εγωισμός κ.α., είναι βαθιά ριζωμένες τάσεις.

Για να ξεριζωθούν δεν αρκεί λίγη καλή θέληση και κάποιες μικροαλλαγές στην καθημερινότητά μας.

Τα συστατικά της συνήθειας

Έστω ότι δεν είμαι αποτελεσματικός με τους συνεργάτες μου, τη σύζυγό μου και τα παιδιά μου. Έχω συνηθίσει να τους μιλάω μόνον και να μην τους ακούω τι λένε. Για να αλλάξω αυτή την κακή συνήθεια πρέπει:

Να έχω τη γνώση ότι χρειάζεται και να τους ακούω.

και

Να έχω τον σωστό τρόπο να τους ακούω

και

Να έχω την επιθυμία να τους ακούω

δηλαδή

Συνήθεια = Γνώση + Τρόπος + Επιθυμία

ΓΝΩΣΗ – τι να κάνω και γιατί

ΔΕΞΙΟΤΗΤΑ – το πώς να το κάνω, ο τρόπος

ΚΙΝΗΤΡΟ – η επιθυμία, η θέληση να το κάνω

Για να βελτιωθούμε αλλάζοντας συνήθειες δεν αρκεί να ασχοληθούμε με ένα μόνον από αυτά. Πρέπει να εργαστούμε υπομονετικά, ίσως και οδυνηρά και στα τρία αυτά συστατικά μιας συνήθειας.

Η αλλαγή συνήθειας είναι μια διεργασία που απαιτεί χρόνο και κόπο και γι αυτό πρέπει να υποστηρίζεται (να αντλεί δυνάμεις) από ένα ισχυρό κίνητρο, δηλαδή μια σταθερή επιθυμία να εκπληρώσω έναν ανώτερο σκοπό μου, μια αποστολή, έναν λόγο ύπαρξης.

Έτσι μόνον μπορώ να υποτάξω (να θυσιάσω) αυτό που έχω την τάση να κάνω τώρα σε αυτό που θέλω να είμαι, να κάνω, να έχω στο μέλλον.

Αυτή η διεργασία αλλαγής, είναι μεν κοπιώδης παράγει όμως την αληθινή ευτυχία.

Εξάρτηση - ανεξαρτησία - αλληλεξάρτηση

Τα δράματα που παίζονται στη σκηνή της ατομικής μας εξέλιξης και των ανθρώπινων σχέσεων έχουν τη ρίζα τους στον βαθμό καθήλωσή μας στα δύο πρώτα στάδια και αυτό συνεπάγεται στασιμότητα στην ωρίμανσή μας.

Η εξάρτηση αρχίζει από την βρεφική ηλικία.

Η ανεξαρτησία αυξάνει καθώς μεγαλώνουμε.

Η συνειδητή βίωση της αλληλεξάρτησης σφραγίζει την έναρξη της ωριμότητάς μας.

Εξάρτηση (το πρότυπο του εσύ):

Εσύ να με φροντίζεις

Εσύ να με βγάλεις από τη δύσκολη θέση

Εσύ δεν με προστάτευσες

Εσύ είσαι υπεύθυνος για το αποτέλεσμα

Οι εξαρτημένοι άνθρωποι χρειάζονται περισσότερο τους άλλους για να πάρουν αυτό που θέλουν, βασίζουν την αυτοεκτίμησή τους, τη σιγουριά τους, τις επιλογές και τις αποφάσεις τους στη γνώμη των άλλων, αν ποθήσουν την ανεξαρτησία περιμένουν από τον άλλον να τους την χαρίσει.

Ανεξαρτησία (το πρότυπο του εγώ):

Εγώ μπορώ να το κάνω

Εγώ είμαι υπεύθυνος γι αυτό

Εγώ στηρίζομαι στις δυνάμεις μου

Εγώ μπορώ να διαλέξω μόνος μου

Οι ανεξάρτητοι άνθρωποι παίρνουν αυτό που θέλουν με τις δικές τους δυνάμεις, αυτοδιευθύνονται, κάνουν επιλογές και παίρνουν αποφάσεις μόνοι τους, αισθάνονται την αξία τους χωρίς να επηρεάζονται από τη γνώμη ή την συμπεριφορά των άλλων απέναντί τους.

Αλληλεξάρτηση (το πρότυπο του εμείς):

Εμείς μπορούμε να τα καταφέρουμε μαζί

Εμείς μπορούμε να συνεργαστούμε πιο αποτελεσματικά

Εμείς μπορούμε να συνδυάσουμε τις ικανότητές μας

Εμείς θα δημιουργήσουμε μαζί κάτι πολύ μεγάλο.

Οι αλληλεξαρτημένοι άνθρωποι συνδυάζουν τις προσπάθειές τους με τις προσπάθειες άλλων για να έχουν το μεγαλύτερο δυνατό αποτέλεσμα, δεν είναι πλέον εξαρτημένοι από τους άλλους αλλά η ανεξαρτησία τους δεν τους απομακρύνει από τους άλλους, έχουν μια ώριμη επίγνωση της κοινωνικής τους υπόστασης.

Η θεοποίηση της ανεξαρτησίας από τους συγγραφείς και συμβούλους αυτοβελτίωσης καθώς και από πολλά κοινωνικά κινήματα, έχει υποβαθμίσει την εστίαση και την προσπάθεια σε αξίες όπως η επικοινωνία – σε ακούω και με ακούς, η συλλογικότητα – είμαστε δίπλα και μαζί, η συνεργασία – έχουμε κάποιους κοινούς στόχους.

Έτσι όμως η ανεξαρτησία υποβαθμίζεται από σημαντικό ενδιάμεσο στάδιο της εξέλιξής μας

σε σκέτη αντίδραση απέναντι στην απειλή της εξάρτησης:

“θέλω να είμαι ανεξάρτητος επειδή με κυνηγάει ο φόβος μήπως οι άλλοι με χρησιμοποιούν, για να μην με χειραγωγούν και να μην με ορίζουν οι άλλοι.”

Η κοινωνική ζωή από τη φύση της σκοπεύει στην αποτελεσματικότητα των ατομικών μας προσπαθειών, καθώς αυτές είναι ενταγμένες μέσα σε συλλογικές προσπάθειες ώστε να αντιμετωπίσουμε κινδύνους και φυσικά εμπόδια (επιβίωση), και να εξασφαλίσουμε σταθερότερη πορεία προς την πρόοδο, τη βελτίωση των συνθηκών ζωής μας, την ολοκλήρωσή μας και την ευτυχία μας.

Η πραγματικότητα της κοινωνικής ζωής είναι η έντονη αλληλεξάρτηση.

Ο εξαρτημένος από τους άλλους άνθρωπος

δεν μπορεί ποτέ να ωριμάσει φθάνοντας με ένα άλμα κατ’ ευθείαν στη συνειδητή βίωση της αλληλεξάρτησης. Πρέπει πρώτα να περάσει από το στάδιο της ανεξαρτησίας και από εκεί στο τελικό στάδιο της συνειδητής βιωματικής αλληλεξάρτησης.

Αλλά και εκείνος που καταχτάει την ανεξαρτησία του από τους άλλους

αλλά καθηλώνεται σ’ αυτήν και απομονώνεται αποκόβοντας ολοένα και περισσότερους δεσμούς, αυξάνοντας την απόσταση που τον χωρίζει από τους άλλους, διατηρεί ακόμη μέσα του θεμελιώδεις αδυναμίες και εσωτερικές εξαρτήσεις.

Η δράση μας γίνεται οπωσδήποτε αποτελεσματικότερη με την ανεξαρτησία αλλά δεν έχει φθάσει στο μέγιστο δυνατό βαθμό αποτελεσματικότητας και ωρίμανσης που εξασφαλίζει μόνον η συνειδητή βιωματική αλληλεξάρτηση.

Ο ανεξάρτητος άνθρωπος που δεν έχει την ωριμότητα να σκέφτεται και να ενεργεί σε αλληλεξάρτηση με άλλους μπορεί να γίνει καλός παραγωγός σε ορισμένες εργασίες αλλά δεν θα φθάσει να γίνει καλός συνεργάτης, καλός ομαδικός παίκτης ή καλός ηγέτης.

Δεν θα έχει ευτυχία στην οικογενειακή του ζωή και δεν θα έχει ποτέ μεγάλη επιτυχία στον επαγγελματικό στίβο.

Σημειώσεις μου από το βιβλίο

"Οι επτά συνήθειες των εξαιρετικά αποτελεσματικών ανθρώπων" του Dr Stephen Covey.

Τα αγχολυτικά για μια πιο υγιή ζωή.


1. Να ερευνάς τακτικά ποια είναι η αποστολή σου στη γη.

Ποιος είναι ο ανώτερος σκοπός σου, τι δίνει νόημα στην ύπαρξή σου; Αν μέχρι σήμερα δεν «το ‘χεις» τότε πολλά από τα βάσανά σου έχουν εκεί τη ρίζα τους.

Δεν πειράζει όμως, ξεκίνα να ερευνάς και να ρωτάς τον εαυτό σου και να διαβάζεις πολύ. Να ερευνάς τακτικά και θα το βρεις. Δεν είναι κρυμμένο κάπου «εκεί έξω», δεν είναι κρυμμένο στα βιβλία των φιλοσόφων, είναι μέσα σου πλακωμένο από ματαιώσεις προσδοκιών, από φόβους και φοβίες, από την σύγχυση μεταξύ μικρών και μεγάλων ονείρων, από την έλλειψη αγάπης, από την έλλειψη καθαρών στόχων, από την έλλειψη στηριγμάτων, από ό,τι τέλος πάντων μπορεί να φταίει, αλλά βρες το.

Μπορεί στην πορεία αυτό που βρήκες να αλλάξει, να βελτιωθεί, σημασία έχει να ερευνάς τακτικά ποια είναι “η αποστολή σου στη γη”.

2. Να κρατάς σημειώσεις κάθε μέρα.

Δώσε χρόνο στον εαυτό σου για έναν ημερήσιο απολογισμό. Θα αλλάξει τη ζωή σου και θα αυξήσει τον αυτοέλεγχό σου. Θα σε κάνει πιο δυνατό, θα ξέρεις που πατάς.

Γύρνα τακτικά πίσω στις σημειώσεις σου. Να τις διατηρείς οργανωμένες σε ενιαίο τετράδιο, να τις καθαρογράφεις, να τις επεξεργάζεσαι, να τις ομαδοποιείς θεματολογικά (χρησιμοποίησε τον ΗΥ σου). Κατάγραφε τις σκέψεις σου σε ημερολόγιο, κάνε διάλογους με τον εαυτό σου, γύρνα πίσω κάθε εξάμηνο και διάβασε τι σκεφτόσουν παλιότερα και τι έχει αλλάξει μέσα σου.

Γράψε επιστολές σε δικά σου πρόσωπα, δώσε υπόσταση σε όλα όσα συμβαίνουν εκεί πίσω από τα μάτια και τα αυτιά σου.

3. Να κάνεις ένα βήμα πίσω νοερά, για να παρατηρείς καλύτερα.

Τι γίνεται, τι τρέχει, που το πας, τι έχει αλλάξει, πόση απόσταση έχεις τρέξει; Θα σε βοηθήσουν οι σημειώσεις σου και το ημερολόγιό σου. Στάσου για λίγη ώρα χαλαρωμένος, στάσου σε μια απόσταση απ’ ότι κάνεις αυτό τον καιρό, γύρνα πίσω στην φάση εκκίνησης και αναλογίσου τι έχεις κάνει.

4. Να επανεξετάζεις τον κάθε επί μέρους στόχο σου ξεχωριστά.

Επανεξέταζε αν η προσπάθεια να τον πετύχεις εξακολουθεί ακόμη να σου δίνει ικανοποίηση, πόσο τον έχεις πλησιάσει, αν παραμένει ακόμη πραγματοποιήσιμος.

5. Ψάξε για αντικρουόμενους και για συνεργαζόμενους στόχους σου.

Επανεξέταζε αν η προσπάθεια για κάποιο στόχο επηρεάζει την επίτευξη των άλλων θετικά ή αρνητικά. Βρες αν κάτι είναι λάθος – ο τρόπος, οι προσπάθειες ή κάποιοι στόχοι αυτοί καθαυτοί.

6. Να αλλάζεις τις προτεραιότητές σου . . .

Μην μένεις κολλημένος – να επανεξετάζεις – να διορθώνεις την πορεία σου – να αναθεωρείς αν είναι τελικά αναγκαίο. Να μη φοβάσαι να το κάνεις έστω και σαν πρόβα στο μυαλό σου κάθε φορά που νομίζεις ότι τα δεδομένα σου έχουν αλλάξει σημαντικά.

Τι είναι πρώτο και τι είναι δεύτερο για σένα; Τι είναι δέκατο και ενδέκατο; Γράψε μια λίστα με όσα ασχολείσαι και σε απασχολούν και αρίθμησέ τα με σειρά σπουδαιότητας. Επέστρεφε τακτικά και εξέταζε αν κάτι άλλαξε στις προτεραιότητές σου, αν κάτι πρέπει να αλλάξει.

7. Να βρίσκεις χρόνο για να κάνεις νέα σχέδια.

Κάθε φορά μετά τον ημερήσιο απολογισμό σου, γράψε στις σημειώσεις σου «τι θα ήθελες να κάνεις και δεν το έχεις ακόμη ξεκινήσει». Κατάστρωσε σχέδια για όποιους στόχους σου δεν το έχεις κάνει ακόμη.

8. Σπάσε κάθε έργο σε μικρά βήματα.

Ακόμη και το φαινομενικά ακατόρθωτο, όσο τεράστιο κι αν φαίνεται αρχικά, γίνεται κατορθωτό όταν το σχεδιάσεις / αναλύσεις σε μικρούς πιο εύκολους πιο προσιτούς στόχους.

Δεν υπάρχει στη ζωή το μεγάλο μοναδικό άλμα προς την επιτυχία. Υπάρχουν βήματα μικρά «όσο φτάνει το πόδι μας» που έχουν μια φυσική και λογική συνέχεια.

Το τελευταίο από αυτά τα μικρά βηματάκια είναι αυτό που σε ανεβάζει στο βάθρο του νικητή.

9. Να απλοποιείς τα περίπλοκα.

Πάντα υπάρχουν περιθώρια για επανασχεδιασμό προς το απλούστερο. Αν επανεξετάζεις τακτικά τα σχέδιά σου έχε το νου σου και σ’ αυτό. Να απλοποιείς τα πράγματα.

Η συνήθεια μας κάνει να βλέπουμε τα πράγματα περίπλοκα και να ενεργούμε με περίπλοκο τρόπο. Ρώτα συχνά τον εαυτό σου: πως μπορώ να το κάνω πιο απλά; Δεν έχει σημασία η δυσκολία αλλά η απλότητα.

Το περίπλοκο και το απλό δεν έχουν να κάνουν με το δύσκολο και το εύκολο.

Η δυσκολία απαιτεί τέχνη και ενθουσιασμό, αφοσίωση και πίστη.

Το περίπλοκο σπαταλά τις δυνάμεις σου, το απλό τις εξοικονομεί.

10. Να αλλάζεις τις προθεσμίες.

Μην μένεις κολλημένος στις αρχικές προθεσμίες. Μπορεί να έχεις βάλει πολύ αυστηρά χρονικά περιθώρια στην ολοκλήρωση κάποιων εργασιών, από άγνοια και απειρία.

Μπορεί να άλλαξαν τα δεδομένα. Μπορεί να χρειάζεται σε άλλες προσπάθειες να επιταχύνεις και σ’ άλλες να επιβραδύνεις. Ένα πολύ καλό σχέδιο με σωστά βήματα μπορεί εύκολα να πάσχει στον χρονικό προγραμματισμό του.

11. Να μην τα κάνεις όλα μόνος σου.

Επανεξέταζε συχνά πόσο αξιοποιείς συνεργάτες και υφισταμένους στα επαγγελματικά και τους δικούς σου ανθρώπους στα οικογενειακά.

Αν κάποιοι στόχοι σου, κάποιες εργασίες αφορούν και άλλους, με την ανάθεση μέρους των εργασιών σου και σε εκείνους δεν τους γίνεσαι φόρτωμα, δεν τους εκμεταλλεύεσαι, δεν καταχράσαι την αγάπη τους αλλά τους αξιοποιείς, τους δίνεις τη χαρά της συμμετοχής και δικαιώματα στην επιβράβευση.

12. Να ζητάς βοήθεια και συμβουλές.

Μην γίνεσαι ήρωας και μεσσίας. Δεν είσαι παντογνώστης, δεν έχεις όλα τα δεδομένα και όλες τις εμπειρίες. Το μεγαλείο βρίσκεται στο να ζητάς κι όχι στο να απομονώνεσαι.

Αναζήτησε εκείνους που έχουν διανύσει τη διαδρομή και πάρε τις πληροφορίες, τις συνταγές, τα συμπεράσματα. Διάβαζε παροιμίες, γνωμικά και αποφθέγματα. Υπάρχει μια τεράστια γνώση συσσωρευμένη από την ανθρωπότητα έτοιμη και αξιοποιήσιμη για τον καθένα μας.

13. Να οργανώνεις το γραφείο σου, τον χώρο σου.

Έτσι όπως θα προσπαθείς να βάζεις σε τάξη τις σκέψεις σου και τα συναισθήματά σου, έτσι και στα υλικά πράγματά σου γύρω σου μπορείς να βάζεις συνέχεια τάξη. Θα σε βοηθήσει πρακτικά και θα ελαττώσει το άγχος σου αλλά και συμβολικά θα αντικατοπτρίζει την βελτίωση του νοητικού σου νοικοκυρέματος.

Η αταξία στον χώρο εργασίας μας και στο σπίτι μας δεν είναι τίποτε άλλο από το αποτέλεσμα της τρικυμίας στον εσωτερικό μας κόσμο. Την εσωτερική τρικυμία μπορεί να την νιώθουμε αλλά δεν είναι ορατή. Η αταξία στους χώρους μας όσο κι αν την έχουμε συνηθίσει μας καθηλώνει σε χαμηλότερα επίπεδα αυτοελέγχου.

14. Να οργανώνεις τον χρόνο σου.

Ο χρόνος είναι η ζωή που σου δόθηκε. Μην σπαταλάς το κάθε μοναδικό λεπτό της ζωής σου. Τις τεχνικές θα τις βρεις στα καλά βιβλία.


15. Να δίνεις στον εαυτό σου ανάσες. Να μην αμελείς τη φροντίδα του σώματός σου και γενικά της υγείας σου.

Να τεντώνεσαι όταν ξυπνάς και κάθε μισή ώρα σε εργασία γραφείου ή όποια άλλη καθηλώνει το σώμα σου σε μια στάση.

Κοιμήσου μια ώρα νωρίτερα για να ξυπνήσεις μια ώρα νωρίτερα.

Να ασκείσαι κάθε πρωί και να κάνεις ζεστό μπάνιο πριν φύγεις για τη δουλειά σου.

Να κάνεις μασάζ όσο πιο συχνά μπορείς. Να τρίβεις χέρια και πόδια.

Να μένεις ακίνητος, να χαλαρώνεις τους μύες σου σε κατάσταση βαθιού διαλογισμού ή προσευχής.

Να αναπνέεις βαθιά.

Να πηγαίνεις μια σύντομη βόλτα με τα πόδια.

Να παίρνεις καθημερινά έναν ενδιάμεσο υπνάκο.

Να εξασφαλίζεις ξεκούραστο ύπνο κάθε βράδυ, αφού πρώτα κάνεις ένα ζεστό μπάνιο.

Να έχεις σωστή στάση σώματος.

Να πηγαίνεις για χορό. Να γυμνάζεσαι, να κολυμπάς, να χτίζεις ένα γερό κορμί.

Να πίνεις αρκετό νερό. Να μην χάνεις τα διαλείμματα για κολατσιό ή φαγητό.

Περιόριζε την καφεΐνη, την νικοτίνη και την ζάχαρη.

Ξεκίνα μικρές δίαιτες και νηστείες για να αποτοξινώνεσαι.

Να παίρνεις βιταμίνες και συμπληρώματα διατροφής.

Να αναζητάς καθαρό αέρα, κάνε το πρώτιστο κριτήριο για εξόδους, περιπάτους και εκδρομές.

Να κάνεις ηλιοθεραπεία.

Να αναστενάζεις που και που στη διάρκεια της μέρας.

Να τραγουδάς ή να ψέλνεις, να μην περιφρονείς τις διάφορες τελετουργίες.

Να ρίχνεις ένα καλό κλάμα με όποια αφορμή σου δοθεί. Μην αφήνεις όμως την θλίψη να λιμνάζει.

Να μην χάνεις ευκαιρία για ένα αστείο ή ένα ανέκδοτο.

Να προτιμάς τις κωμωδίες, να διασκεδάζεις μια φορά την εβδομάδα τουλάχιστον.

Να μην αναβάλεις τις διακοπές σου. Να παίρνεις έκτακτες άδειες μόλις νιώσεις τη ανάγκη.

Να φροντίζεις ένα κήπο ή κάποιες γλάστρες κάθε μέρα.

Να ακολουθείς τους φυσιολογικούς ρυθμούς σαν ανθρώπινο πλάσμα.

Να μαγειρεύεις πιο συχνά για φίλους και την οικογένειά σου, να ετοιμάζεις δείπνα σαν ιεροτελεστίες.

16. Να φροντίζεις την πνευματική σου υγεία.

Να αγαπάς τον εαυτό σου.

  • Να είσαι επιεικής με τον εαυτό σου.

Να μην είσαι υπερβολικά απαιτητικός από τον εαυτό σου.

Να μην φορτώνεσαι με ενοχές.

Να βρίσκεις χρόνο για τα χόμπι σου.

  • Να αξιολογείς τον εαυτό σου.

Να επιβραβεύεις τον εαυτό σου όσο και όποτε του αξίζει.

Να αναμετριέσαι με τον εαυτό σου.

Να βελτιώνεις την αυτοεκτίμησή σου.

Να του κάνεις τα χατίρια όταν το αξίζει.

Να μαθαίνεις και να σέβεσαι τα όριά σου.

  • Να συζητάς με τον εαυτό σου και να τον απελευθερώνεις συνεχώς από δεσμά.

Να ξεδιπλώνεις και να αποκαλύπτεις τους φόβους σου.

Να αυτοσυγκεντρώνεσαι / προσεύχεσαι πριν κάθε νέο ξεκίνημα.

Απαλλάξου από τα «πρέπει» και αντικατέστησέ τα από τα «θέλω».

Να μην εκχωρείς δικαιώματά σου και να είσαι διεκδικητικός απ’ τη ζωή.

Να μην αφήνεις άλλους να ελέγχουν τη ζωή σου.

Να μην λες πάντα «ναι», να λες και «όχι» όταν πρέπει.

Να εκφράζεις τον εκνευρισμό σου πριν γίνει θυμός και τον θυμό σου πριν γίνει οργή.

  • Να ζεις σε αρμονία με τη φύση σου και τη φύση γύρω σου.

Άκουσε μουσική, μάθε λίγο για τη μουσική, δες τα λουλούδια και τα χρώματα στον ουρανό, στη θάλασσα και τη στεριά, μάθε λίγα για τις εικαστικές τέχνες.

Άκουσε τον άνεμο μέσα στις φυλλωσιές και τα κύματα στους βράχους και στην άμμο, τις αστραπές στον ουρανό, τη βροχή στις στέγες, το τραγούδι των πουλιών και τις κουβέντες των ζώων.

Άκουσε τους ήχους μέσα στο σώμα σου, τους παλμούς της ζωής που σφύζει.

Νιώσε το, πώς είσαι ένα με το σύμπαν.

Νιώσε ωστόσο και πόσο ξεχωρίζεις, πόσο μοναδικός είσαι μέσα στο σύμπαν εσύ ο άνθρωπος, εσύ ο συγκεκριμένος άνθρωπος.

Νιώσε τις ορμές και τις ανάγκες του σώματός σου, σεβάσου αυτό που εξυπηρετούν και μην τις καταστρέφεις.

Δούλεψε για την διατήρηση της ενότητας του νου και του σώματος. Προστάτεψε τη φύση σου και τη φύση γύρω σου.

  • Να είσαι ευγνώμων προς τη ζωή / τον Θεό.

Να μην ξεχνάς τι έχεις και να χαίρεσαι γι αυτά.

Να γελάς κάθε μέρα, να χαμογελάς κάθε στιγμή.

Και μόνον επειδή ζεις αξίζει να χαμογελάς.

Να αγαπάς και να αγαπιέσαι.

  • Να ζεις και ν’ αγωνίζεσαι μαζί με τους ανθρώπους.

Να αγαπάς τους συντρόφους σου.

Να ανοίγεις την καρδιά σου σε αξιόλογους ανθρώπους που είναι εμψυχωτές.

Να εξωτερικεύεις τις ανησυχίες σου σε κείνους που μπορούν να σε στηρίξουν.

Να μοιράζεσαι τα συναισθήματά σου.

Να εκφράζεις ξεκάθαρα αυτό που σκέπτεσαι και νιώθεις.

Να χτίζεις όλο και περισσότερες γνωριμίες και φιλίες.

Να ξεχωρίζεις και να ανταμείβεις τους καλούς φίλους.

  • Να βοηθάς τους άλλους, να μοιράζεσαι τη ζωή.

Να σπεύδεις όπου στο ζητούν, σε κοινωφελείς σκοπούς και φιλανθρωπικές προσπάθειες.

Να μοιράζεις δώρα όπου είναι καλοδεχούμενα.

Να κερνάς συχνά, να είσαι γενναιόδωρος και φιλόξενος.

Να μην είσαι ανταγωνιστικός αλλά συναγωνιστικός.

Να είσαι ειλικρινής, αυθεντικός, να μην προσποιείσαι αυτό που δεν είσαι.

Να μην παραπλανάς τους άλλους, ούτε από σκοπιμότητα, ούτε από άγνοια, ούτε από υπερβολή.

Να συγχωρείς και να προχωρείς πιο κάτω. Ακόμη κι αν ο άλλος δεν αξίζει την συγχώρεση, κάντο για σένα, θα σε ελαφρώσει από ένα βάρος.

Να μιλάς πιο πολύ με τους γονείς σου, τον/την σύντροφό σου και τα παιδιά σου.

Να έχεις επίγνωση ότι μπορεί και να μην έχεις πάντοτε εσύ δίκιο και οι άλλοι άδικο.

Να αποδέχεσαι την διαφορετικότητα των άλλων (απόψεις, νοοτροπία, συμπεριφορές).

Να ασκείσαι πνευματικά.

  • Να ασκείσαι στην συνεχή αντικατάσταση των αρνητικών σκέψεων από θετικές σκέψεις.

Κατάργησε τα «δεν μπορώ», «δεν γίνεται», «φοβάμαι πως», «δεν το φαντάζομαι» και όλες τις καταστροφικές σκέψεις.

Να φαντάζεσαι τα θετικά αποτελέσματα, να μην δίνεις χώρο στις αμφιβολίες.

Να οραματίζεσαι καλύτερες μέρες, σπουδαιότερους αγώνες.

  • Να έχεις υπομονή.

Να είσαι δηλαδή διατεθειμένος να περιμένεις τον χρόνο που απαιτείται για κάθε έργο. Κάθε αποτέλεσμα / έργο απαιτεί νου (κατεύθυνση), ενέργεια, χώρο και χρόνο. Αυτοί είναι οι φυσικοί περιορισμοί / οι ελάχιστες προϋποθέσεις για κάθε εργώδες αποτέλεσμα.

  • Να έχεις επιμονή.

Σου χρειάζεται όταν το ποθητό αποτέλεσμα ζητάει περισσότερη ενέργεια, περισσότερη συνέργια, καλύτερο σχεδιασμό, περισσότερο χρόνο ή περισσότερο χώρο (έκταση), απ’ όσα είχες προϋπολογίσει.

  • Να έχεις μέτρο στην εικόνα σου.

Να αποφεύγεις τις υπερβολές.

Να μιλάς όταν έχεις κάτι ουσιαστικό να πεις.

Να είσαι αυθόρμητος χωρίς να εκτίθεσαι.

Να είσαι ελαστικός και προσαρμόσιμος.

Απάνθισμα μελέτης καλών βιβλίων.

Το σακουλάκι των εμπειριών μου από παθήματα και μαθήματα.

Εύχομαι να σας αγγίζουν.

Αν ΝΑΙ, τότε μοιραστείτε με αγαπημένα σας πρόσωπα.

Νίκος Νημάς

2010