ΑΝΑΣΤΑΣΗ - ΓΕΝΝΗΣΗ – ΖΩΗ & ΘΑΝΑΤΟΣ

Δεν γεννηθήκαμε για να πεθάνουμε.

Δημοσιευμένο τον Απρίλιο του 2006

Στην εφημερίδα Επαγγελματίας και Καταναλωτής.

Μια πρωινή, ανοιξιάτικη ολιγόλεπτη βόλτα στον κήπο, μπορεί να είναι μια βόλτα στο σύμπαν ?

Ναι, ακόμη και μια τέτοια βόλτα μπορεί να γίνει ένα συναρπαστικό ταξίδι στην χωρίς όρια πραγματικότητα των όσων μας περιβάλλουν.

Τα μπουμπούκια που μέχρι χθες ήταν μικροί κόμποι ανοίγουν, βλαστάρια ξεφυτρώνουν ξαφνικά, τα φυλλώματα πυκνώνουν και σμήνη εντόμων ορμούν από το πουθενά και το τίποτε του χειμώνα που μόλις τέλειωσε.

Λίγο αν σκύψεις και πλησιάσεις το βλέμμα σ’ όλα τα μικρά μυστήρια ενός κήπου είναι αρκετό για να σε ταξιδέψει στο σύμπαν.

Τίποτε απ’ όσα θα αντικρίσεις δεν είναι τόσο μικρό ή ταπεινό όσο δείχνει ή όσο νομίζεις.

Ούτε τα μυρμήγκια που συνέθλιψε η πατούσα σου στο προηγούμενο βήμα, ούτε το σαλιγκάρι που ζούσε στο άδειο κέλυφος που συναντάς πιο κάτω, ούτε τα πρώιμα άνθη που ήδη μαράθηκαν.

Όσο όμως κι αν κορυφωθεί η ομορφιά κι η δόξα στο μικροσύμπαν ενός ανοιξιάτικου κήπου, θα έλθει τελικά η καλοκαιρινή ξηρασία και το φυλλοβόλημα του φθινοπώρου, θα έλθει ο χειμώνας και το χιόνι να απογυμνώσουν την πολυχρωμία.

Όλα γεννιούνται και όλα πεθαίνουν συνεχώς,

όλα αλλάζουν και επαναλαμβάνονται περιοδικά στη διάρκεια κάθε περιστροφής του γαλάζιου πλανήτη μας γύρω απ’ τον ήλιο. Όλα και όλοι ταξιδεύουμε συνεχώς μέσα στο άπειρα μικρό και ταυτόχρονα μέσα στο άπειρα μεγάλο.

Όλα και όλοι περιέχονται και περιέχουν το άπειρα μικρό και το άπειρα μεγάλο, όλα και όλοι προέρχονται από το άπειρα μικρό και το άπειρα μεγάλο.

Πλανήτες και ήλιοι σε ποικίλες μορφές και μεγέθη γεννιούνται κάθε μέρα και άστρα λαμπερά του παρελθόντος σβήνουν κάθε μέρα. Το φως, που εξέπεμψαν πριν πεθάνουν, έχοντας ταξιδέψει τεράστιες αποστάσεις φθάνει σε μας τη στιγμή που τα άστρα αυτά έχουν ήδη εξαφανισθεί.

Το φως αυτό διηγείται στους σύγχρονους αστροφυσικούς μόνον λεπτομέρειες και μόνον αποσπάσματα από την ιστορία των γαλαξιών, έναν μικρό κόκκο δηλαδή, από την όλη ιστορία του σύμπαντος.

Τα άστρα που έσβησαν, άφησαν πίσω τους ύλη και ενέργεια, άφησαν αθάνατα ίχνη από το πέρασμά τους, όπως και κάθε άνθρωπος αφήνει τα αισθητά ή ανεπαίσθητα αλλά αθάνατα ίχνη της πορείας του.

Η σύγχρονη αστροφυσική μας άνοιξε ένα παράθυρο στο άπειρα μεγάλο σύμπαν, ένα ακόμη παράθυρο γνώσης, μικρή παρηγοριά στη σχετική μικρότητα της ανθρώπινης ύπαρξής μας και στην αρχέγονη αγωνία μας για τη «προέλευσή μας και τον προορισμό μας».

Σήμερα πλέον το κάποτε ένα και μεγάλο ερωτηματικό του σύμπαντος έχει διασπαστεί σε αμέτρητα μικρά ερωτήματα που αναζητούν απαντήσεις σταθερές και με συνάφεια μεταξύ τους.

Η σύγχρονη επιστήμη της βιολογίας, της μοριακής βιολογίας και οι πρόσφατες αποκωδικοποιήσεις των μυστηρίων της Γενετικής ανοίγουν ένα άλλο το ίδιο σημαντικό παράθυρο στην γνώση. Πώς κληρονομούνται στο κάθε εμβρυϊκό κύτταρο οι εντολές για την εξέλιξή του; Τι πάει στραβά κάποιες φορές και έχουμε τερατώδεις παραμορφώσεις και πού εμφωλεύουν άραγε οι αιτίες των ασθενειών; Θα επιτύχουν οι προσπάθειες για τη δημιουργία ανταλλακτικών ανθρώπινων οργάνων από βλαστο-κύτταρα;

Σήμερα το κάποτε ένα και μεγάλο ερωτηματικό της ζωής των ανθρώπων και όλων των έμβιων όντων έχει κι αυτό διασπαστεί σε αμέτρητα μικρά ερωτήματα που αναζητούν απαντήσεις σταθερές και με συνάφεια μεταξύ τους.

Οι εξελίξεις στη Πυρηνική Φυσική, δηλαδή την επιστήμη που μελετάει τα φαινόμενα στον πυρήνα των ατόμων της ύλης, αποκαλύπτουν συνεχώς τα ίχνη που αφήνουν μυστήριες απειροελάχιστες ποσότητες ύλης ή ενέργειας, εκεί στον μικρόκοσμο των σωματιδίων των ατομικών πυρήνων.

Καθώς κινούνται ή στροβιλίζονται όλα αυτά τα πυρηνικά σωμάτια αλληλεπιδρώντας μεταξύ τους, με άλλοτε άπειρα μικρές και άλλοτε με άπειρα μεγάλες δυνάμεις, κάνουν αισθητή τη παρουσία τους στα επιστημονικά όργανα μόνον σαν αναλαμπές. Προσωρινά και μέχρι να κατανοήσουμε πλήρως τη συμπεριφορά τους (αν ποτέ), στήνονται μικρές θεωρίες για να παρηγορήσουν την μαθηματική λογική των επιστημόνων και βεβαίως για να οδηγήσουν την επιστημονική έρευνα στα επόμενα σκαλοπάτια της.

Ο ανθρώπινος εγκέφαλος και οι λειτουργίες του σε συνδυασμό με το όλο νευρικό και το ορμονικό σύστημα του οργανισμού αποκρυπτογραφούνται συνεχώς (αν και με βραδύτερο ρυθμό). Δεν είναι πολύ μακριά η εποχή που τα ευρήματα αυτών των ερευνών θα δέσουν πιο σφιχτά με συναφείς επιστήμες του ανθρώπου, που μελετούν την ατομική συμπεριφορά και την κοινωνική υπόσταση του ανθρώπου.

Στις επόμενες τρεις με τέσσερις γενιές ο όγκος των συσσωρευμένων επιστημονικών γνώσεων θα είναι αφάνταστος για μας σήμερα και θα έχει ανυψώσει το ελάχιστα απαιτούμενο επίπεδο εγκυκλοπαιδικών γνώσεων, του τότε μέσου ανθρώπου, σε επίσης αφάνταστο ύψος.

Τότε, ακόμη περισσότερο, θα νοιώσουν οι άνθρωποι, αλλά και σήμερα και εμείς ακόμη, μπορούμε να νοιώθουμε πιο δυνατά τη συγκίνηση και το δέος των λόγων του υμνωδού που λέει:

«Μέγας είσαι Κύριε και κανείς ανθρώπινος λόγος δεν επαρκεί για να υμνήσει τα θαυμαστά σου δημιουργήματα».

Το ανθρώπινο μυαλό των σύγχρονων φιλοσόφων και των επιστημολόγων όταν στα διαλείμματα της έρευνας προσπαθεί να διαλογιστεί για τις συσχετίσεις του άπειρα μεγάλου σύμπαντος (μακρόκοσμος) με το απειροελάχιστο σύμπαν (μικρόκοσμος των ατόμων) αλλά και το σύμπαν των έμβιων γήινων όντων ή των πιθανών εξωγήινων όντων, σταματάει και πάλλεται από την ίδια συγκίνηση των λόγων του πιο πάνω ύμνου που συμπυκνώνει όλους τους δοξαστικούς ύμνους.

Άσχετα από το αν κανείς μπορεί να πιστεύει ή όχι στην ύπαρξη του Υπέρτατου Δημιουργού των πάντων, το δέος όταν στέκεται στοχαστικά μπροστά στην Όλη Δημιουργία είναι το ίδιο.

Αυτό το δέος όμως είναι λυτρωτικό για όλους πιστούς και μη πιστούς. Είναι Το Δώρο Του για όλους.

Για κάποιους μπορεί να λειτουργεί λυτρωτικά μέσα από την παρηγοριά της Πίστης στην ύπαρξη ενός Υπέρτατου Πατέρα. Για όλους όμως ανεξαιρέτως το δέος αυτό, μπροστά στα σύμπαντα, απελευθερώνει από το αρχέγονο δέος μπροστά στον θάνατο.

Διότι αρκεί να αναλογιζόμαστε πως ο καθένας μας είναι ένα ολόκληρο σύμπαν.

Στο απύθμενο βάθος των πυρήνων των ατόμων της ύλης, που συγκροτεί τον οργανισμό μας, είναι εγκλωβισμένες αλλά ζωντανές οι ίδιες δυνάμεις και οι ίδιοι φυσικοί νόμοι που συγκροτούν ύλη κι ενέργεια σ’ ολόκληρο το σύμπαν.

Αλλά επιπλέον αυτών, η οργανική ύλη και οι διάφορες μορφές ενέργειας που συγκροτούν κάθε έναν ανθρώπινο οργανισμό και κάθε άλλο έμβιο ον, διέπονται θαυμαστά από ένα άλλο πολυπλοκώτερο πλέγμα συγκρότησης που χαρακτηρίζει γενικά αυτό που αποκαλούμε ζωή, σε σχέση με την υπόλοιπη ύλη που δεν έχει ζωή.

Είμαστε δηλαδή, ύλη και ενέργεια αλλά με «πνοή ζωής».

Όμως το ανθρώπινο δράμα πηγάζει και εδράζεται στο επόμενο ανώτερο επίπεδο της συγκρότησης των ανθρώπινων όντων.

Αυτό το επίπεδο είναι η νόηση γενικά, η σκέψη, τα συναισθήματα, οι ικανότητες για κρίση, η βούληση για λήψη αποφάσεων, η αντίληψη του περιβάλλοντος, η διάκριση του έξω από το μέσα, η συνείδηση του εγώ και η συνείδηση της εξάρτησης καθενός μας από τον άλλον και από Τον Δημιουργό.

Είναι το επίπεδο των ψυχικών / πνευματικών λειτουργιών και το πλέγμα των ανθρώπινων και κοινωνικών σχέσεων. Είναι η στιγμή που γεννιέται η ηθική και η ανάγκη για κανόνες συμβίωσης, είναι η στιγμή που γεννιέται η σύγκρουση και ο πόλεμος, που αστράφτει η θυσία και η αυτοθυσία για τον άλλον.

Τότε είναι η στιγμή που καλούμαστε να διαχειριστούμε τα ένστικτα, τις φυσιολογικές ορμές, τις παρορμήσεις μας και κάθε ζωική έκρηξη. Είναι τότε που πρέπει να συνυπολογίσουμε τις συνέπειες κάθε πράξης μας και να προβλέψουμε το ορθότερο για το μετά.

Είναι εκείνες οι στιγμές που κορυφώνεται το ανθρώπινο δράμα, όταν καλούμαστε από τον Υπέρτατο Νόμο, που ισχύει μόνον στα ανθρώπινα όντα, δηλαδή

να σηκωθούμε στα δυο μας πόδια,

να νοιώσουμε τη διαφορά με το υπόλοιπο σύμπαν

και να απελευθερώσουμε τη «δύναμη της Αγάπης».

Σ’ αυτή τη δύναμη είτε την ανακαλύψαμε από ανάγκη όπως θέλουν να πιστεύουν κάποιοι είτε μας δόθηκε στις στιγμές της Δημιουργίας όπως πιστεύουμε άλλοι, σ’ αυτήν την δύναμη μόνον μπορούμε να βασιστούμε και να πιστέψουμε.

Η Αγάπη ελευθερώνει από τα ανθρώπινα πάθη, τις αγωνίες, τα διλήμματα, τις συγκρούσεις, τα αδιέξοδα.

Όλα γύρω μας γεννιούνται, ζουν και πεθαίνουν. Τίποτε δεν μένει στάσιμο «τα πάντα μεταβάλλονται».

Εμείς οι άνθρωποι όμως, στο ενδιάμεσο της βιολογικής μας γέννησης και του βιολογικού μας θανάτου, όχι μόνον ζούμε αλλά κυρίως πάσχουμε.

Πονούμε, κοπιάζουμε, γεννάμε ανθρώπους, αδικούμε και αδικούμαστε, χαιρόμαστε, τραγουδάμε, υμνούμε, πέφτουμε και ξανασηκωνόμαστε, ζούμε την κόλαση του μίσους, του φόβου και της απελπισίας αλλά και τον παράδεισο της αγάπης.

Όλα αυτά που ζούμε ο καθένας στη προσωπική του ιστορία, τα ζούμε γνωρίζοντας ωστόσο ότι στην πορεία αυτή υπάρχει μια στροφή ή ένα τέλος . . . Όλοι οι άνθρωποι γνωρίζουμε πως το μόνο βέβαιο μπροστά μας είναι ο βιολογικός θάνατος κι η υλική αποσύνθεση που τον ακολουθεί. Πολλοί νομίζουν ότι αυτή η υπαρξιακή αγωνία, ο φόβος για το βιολογικό τέλος και τα ερωτήματα για τις αιτίες της γέννησής μας, για το σκοπό και τη πορεία της ζωής μας είναι υπόθεση των ποιητών και των φιλοσόφων.

Όμως δεν είναι έτσι. Διότι τελικά στο βάθος όλων των κοσμοθεωριών, των ιδεολογιών και των ανθρωπιστικών επιστημών αναδεικνύεται πως, πίσω απ’ όλες τις εσώτερες ψυχολογικές συγκρούσεις όλων των ανθρώπων, αναδύονται τα υπαρξιακά ερωτήματα και οι ποικίλες απαντήσεις σ’ αυτά, με τη σχετική επιτυχία ή αποτυχία των απαντήσεων αυτών.

Τελικά και το πώς απαντάει ή απάντησε ο καθένας μας στα ερωτήματα αυτά αλλά και το κριτήριο των έργων και λόγων καθενός και τέλος η αποτίμηση της ζωής που ζει ή έζησε είναι η Αγάπη.

Η Αγάπη κρίνει τον επίγειο βίο μας κάθε στιγμή και κρίνει επίσης εκ των προτέρων και το τέλος μας πριν αυτό επέλθει. Από την Αγάπη εξαρτάται αν το βιολογικό τέλος είναι τέλος του δρόμου ή μια τελική στροφή του.

Κάθε μέρα ξεκινάμε τη ζωή μας κουβαλώντας όλες τις προηγούμενες που ζήσαμε, δηλαδή όλες αυτές που έζησαν οι γονείς μας, οι πρόγονοί μας κι όλη η ανθρωπότητα. Κάθε μέρα κληρονομούμε βιολογικά, κοινωνικά και ψυχολογικά τις ατέλειες, τις αδυναμίες, τα λάθη, τις αποτυχίες και τις αμαρτίες του παρελθόντος. Αλλά κληρονομούμε και τις επιτυχίες τους και τους θριάμβους και την δόξα και τα μεγάλα και μικρά κατορθώματά τους. Όλα τους τα τάλαντα και όλα τους τα κουσούρια.

Κάθε μέρα ένας σταυρός μας περιμένει να τον σηκώσουμε και να πορευτούμε δακρύζοντας και ματώνοντας αλλά και γελώντας και τραγουδώντας.

Κάθε μέρα που ζούμε, ο καθένας μας γεννιέται και πεθαίνει έτσι όπως ολόκληρο το σύμπαν, έτσι όπως κι ο μικρός ανοιξιάτικος κήπος. Δεν μπορούμε να ξεφύγουμε από τους φυσικούς νόμους και τις βιολογικές διεργασίες. Είμαστε καθημερινά δέσμιοι όλων αυτών των νόμων όπως όλο το σύμπαν.

Υπάρχει όμως ο νόμος της αρμονίας, της αρμονικής συμβίωσης με την φύση και την ανθρώπινη κοινωνία.

Είναι ο Νόμος της Αγάπης, είναι ο νόμος

• που ελευθερώνει από τα δεσμά των φυσικών και κοινωνικών νόμων,
• που ελευθερώνει από την αγωνία της νομοτέλειας του βιολογικού θανάτου,
• που ελευθερώνει από τον καθημερινό θάνατο των παθών και των λαθών.

Είναι η Αγάπη μόνον, που φέρνει κάθε στιγμή και μιαν Ανάσταση,

είναι η ίδια η Αγάπη η Ανάσταση για τον καθένα.

Eύχομαι στον καθένα σας ολόθερμα :

Καλή Ανάσταση.

Νίκος Νημάς